DÆ°á»i góc nhìn của má»t ngÆ°á»i nghiên cứu vÄn hóa lâu nÄm, GS.TSKH Trần Ngá»c Thêm – Giám Äá»c Trung tâm VÄn hóa há»c Lý luáºn và Ứng dụng (TrÆ°á»ng ÄH Khoa há»c Xã há»i và Nhân vÄn, TP.HCM) Äã có những chia sẻ thú vá» vá» vÄn hóa từ thiá»n của ngÆ°á»i Sà i Gòn.
Xuất phát từ tÃnh cách truyá»n thá»ng của ngÆ°á»i Viá»t vùng Nam Bộ
Giáo sÆ° có thá» chia sẻ cảm nháºn chung của mình vá» các hoạt Äá»ng từ thiá»n tại TP.HCM?
Tôi thấy hoạt Äá»ng từ thiá»n tại Nam Bộ nói chung và nói riêng ná»i trá»i hÆ¡n hẳn so vá»i khu vá»±c phÃa Bắc cả vá» quy mô, mức Äá» và có những nét Äặc trÆ°ng riêng rõ rá»t. Äiá»u nà y không chá» thấy qua cảm nháºn của nhiá»u ngÆ°á»i, mà còn Äược khẳng Äá»nh bằng những sá» liá»u Äiá»u tra. Nghiên cứu âÄóng góp từ thiá»n tại Viá»t Namâ do Trung tâm nghiên cứu Châu à – Thái Bình DÆ°Æ¡ng á» Hà Ná»i thá»±c hiá»n vá»i sá»± tà i trợ của Quỹ Châu à gần Äây cho thấy tại thá»i Äiá»m khảo sát, á» Hà Ná»i có 8% doanh nghiá»p Äang tham gia Ãt nhất và o má»t hoạt Äá»ng từ thiá»n, trong khi á» tá»· lá» nà y lên tá»i 66%. Trung bình má»i nÄm các doanh nghiá»p á» TP.HCM Äóng góp cho hoaÌ£t Äộng từ thiá»n sá» tiá»n nhiá»u hÆ¡n khoảng 8 – 9 lần so vá»i các doanh nghiá»p á» Hà Ná»i.
Giáo sÆ° Trần Ngá»c Thêm: âVì có nguá»n gá»c từ những tÃnh cách vÄn hóa nhÆ° trá»ng nghÄ©a, hà o hiá»p, bao dung nên ngÆ°á»i Nam Bá» noÌi chung và ngÆ°á»i Sà i Gòn noÌi riêng thÆ°á»ng không hay tÃnh toánâ.
Theo Giáo sÆ°, các hoạt Äá»ng thiá»n nguyá»n tại xuất phát từ những yếu tá» nà o?
Theo tôi, những hoạt Äá»ng nà y xuất phát từ những Äặc trÆ°ng tÃnh cách của ngÆ°á»i Nam Bá». Trong cuá»n sách âVÄn hóa ngÆ°á»i Viá»t vùng Tây Nam Bá»â xuất bản gần Äây, tôi Äã chá» ra rằng, do Nam Bá» vá»n là má»t vùng Äất già u có, Äiá»u kiá»n tá»± nhiên phong phú, thá»i tiết không biến Äá»ng nhiá»u nên ngÆ°á»i Nam Bá» không phải tÃch cá»c phòng cÆ¡, không phải quá lo lắng vá» miếng Än chá» á», khác hẳn vá»i vùng Äá»ng bằng sông Há»ng, nÆ¡i có thá»i tiết khà háºu thất thÆ°á»ng, lại thêm Äất cháºt ngÆ°á»i Äông. Ngay từ cách Äây ba thế ká»·, tá» tiên của ngÆ°á»i Viá»t á» Nam Bộ, vá»n Äá»u là những di dân từ miá»n Trung, cho nên dù không quen biết nhau, nhÆ°ng ra ÄÆ°á»ng há» vẫn tá»± nguyá»n giúp Äỡ và bao bá»c nhau á» nÆ¡i xứ ngÆ°á»i. Khi dân sá» Äông lên, ngÆ°á»i Nam Bộ cÅ©ng không cần phải sá»ng co cụm thà nh là ng xã khép kÃn nhÆ° á» miá»n Bắc, há» rất dá» di chuyá»n, dá» thay Äá»i chá» á», do váºy mà vẫn duy trì Äức tÃnh hà o hiá»p tÆ°Æ¡ng trợ giúp Äỡ bất kỳ ai gặp khó khÄn.
Từ những Äiá»u kiá»n tá»± nhiên và xaÌ hội Äó Äã hình thà nh nên tÃnh trá»ng nghÄ©a, tÃnh hà o hiá»p, tÃnh bao dung, tÃnh má» thoáng nhÆ° những Äặc trÆ°ng tÃnh cách của ngÆ°á»i Viá»t vùng Tây Nam Bộ. Tinh thần trá»ng nghÄ©a khinh tà i thá» hiá»n rất rõ qua âLục Vân Tiênâ của cụ Nguyá» n Äình Chiá»u, qua hà ng loạt tiá»u thuyết phong tục và thế sá»± của Há» Biá»u Chánh⦠Chá» á» Tây Nam Bộ má»i có truyá»n thá»ng Äá» những lu nÆ°á»c và những chiếc gáo ven ÄÆ°á»ng cho khách bá» hà nh uá»ng Äỡ khát; Äá» những bó lá dừa khô nhá» trÆ°á»c ngõ cho ngÆ°á»i Äi Äêm hết Äuá»c lấy thắp sáng lá»i Äiâ¦
Các phong trà o xóa Äói giảm nghèo, là m nhà tình thÆ°Æ¡ng, xây nhà tình nghÄ©a⦠xuất phát từ thÆ¡Ìi gian qua; vÄn hóa hoạt Äá»ng từ thiá»n á» TP.HCM hiá»n nay chÃnh là sá»± phaÌt triêÌn tất yếu từ những tÃnh cách truyá»n thá»ng của ngÆ°á»i Viá»t vùng Nam Bộ.
Bên cạnh Äó, do ảnh hÆ°á»ng của kinh tÃªÌ thá» trÆ°á»ng, cÅ©ng xuất hiá»n má»t bá» pháºn là m từ thiá»n Äá» thông qua Äó Äánh bóng tên tuá»i mình, quảng cáo cho công ty của mình. Tuy nhiên, có thá» nháºn thấy rằng á» TP.HCM, những trÆ°á»ng hợp nà y không nhiá»u.
Nhiá»u mảnh Äá»i cần Äược giúp Äỡ tại Sà i Gòn
Không chá» là chuyá»n âcon cáâ vá»i âcần câuâ
VÄn hóa hoạt Äá»ng từ thiá»n á» TP.HCM có những biá»u hiá»n nhÆ° thế nà o, thÆ°a ông?
Biá»u hiá»n nhÆ° thế nà o Æ°? Rất Äa dạng. Từ những thùng trà Äá miá» n phà ven ÄÆ°á»ng, những ná»i cháo từ thiá»n trong các bá»nh viá»n, những bữa cÆ¡m chay từ thiá»n, những quán cÆ¡m giá rẻ á» rải rác nhiá»u nÆ¡i cho Äến những bá» quần áo, những cuá»n sách, những ngôi nhà , những trại trẻ má» côi, những lá»p há»c chữ, những lá»p há»c nghá»â¦
Vì có nguá»n gá»c từ những tÃnh cách vÄn hóa nhÆ° trá»ng nghÄ©a, hà o hiá»p, bao dung nên ngÆ°á»i Nam Bá» noÌi chung và ngÆ°á»i Sà i Gòn noÌi riêng thÆ°á»ng không hay tÃnh toán. Äặc tÃnh của ngÆ°á»i Nam Bá» là cái gì không Äáng lấy tiá»n thì giúp luôn. Và dụ nhÆ° khi và o má»t cá»a hà ng dá»ch vụ nà o Äó á» TP.HCM, những cái lặt vặt há» không tÃnh tiá»n, dù mình có nà i ná» há» cÅ©ng không lấy. NgÆ°á»i bất hạnh, ngÆ°á»i lạ, thÆ°á»ng Äược giúp Äỡ táºn tình.
Gần Äây, dÆ° luáºn Äang á»n à o quanh mô hình cÆ¡m từ thiá»n có mức giá 2.000 Äá»ng. Có ngÆ°á»i nói rằng Äây chá» là âcon cáâ chứ không phải là âcần câuâ. Giáo sÆ° nghÄ© sao vá» Äiá»u nà y?
Tôi nghÄ©, hoaÌ£t Äộng từ thiá»n cần phải rất Äa dạng Äá» Äáp ứng những nhu cầu Äa dạng khác nhau. Vá»i những ngÆ°á»i khá»e mạnh, có sức vóc nhÆ°ng chÆ°a có công Än viá»c là m thì cái há» cần là viá»c là m. á» TP.HCM Äã có không Ãt các lá»p dạy nghá», dạy chữ Äược má» ra Äá» trao cho há» cái âcần câuâ; có những doanh nghiá»p, công ty tÆ° nhân sẵn sà ng giúp Äỡ bằng cách nháºn và o là m viá»c hoặc giá»i thiá»u viá»c là m. Có những doanh nghiá»p giúp luôn cả chá» á», bữa Än.
Vá»i những ngÆ°á»i có viá»c là m rá»i nhÆ°ng thu nháºp không cao, há» phải dè xẻn chi tiêu thì những bữa cÆ¡m vá»i mức giá 2.000 Äá»ng có thá» giúp há» tiết kiá»m Äược thêm chút Ãt Äá» chi tiêu và o viá»c khác hoặc gá»i vá» giúp ngÆ°á»i thân.
Vá»i những ngÆ°á»i không nÆ¡i nÆ°Æ¡ng tá»±a lại rÆ¡i và o cảnh á»m Äau, cái há» cần là âcon cáâ chứ không phải âcần câuâ. Hoặc vá»i những ngÆ°á»i gặp tai nạn bất ngá», gặp thiên tai, lÅ© lụtâ¦, trong phút chá»c mất trắng tất cả, cái ngÆ°á»i ta cần ngay tức thì là manh áo, gói mỳ. Khi bão qua rá»i thì viá»c giúp dá»±ng lại nhà , cung cấp cho há» dụng cụ Äá» lao Äá»ng má»i là cấp thiết.
NhÆ° thế, vâÌn ÄÃªÌ không phải là lá»±a chá»n cứng nhắc âcon cáâ hay âcần câuâ, mà là má»i thứ cần phải Äúng lúc, Äúng chá». Chá» có Äúng ngÆ°á»i, Äúng viá»c, Äúng lúc, Äúng chá» thì hoạt Äá»ng từ thiá»n má»i Äem lại hiá»u quả thiết thá»±c.
âNói cÆ¡m 2.000 Äá»ng hay những hoạt Äá»ng từ thiá»n khác khiến ngÆ°á»i ngoại tá»nh á»· lại là không Äúngâ – Giáo sÆ° Trần Ngá»c Thêm (Ảnh: Thanh PhÆ°Æ¡ng)
Giáo sÆ° có nghÄ© rằng các hoạt Äá»ng từ thiá»n tại Sà i Gòn nói chung và mô hình cÆ¡m 2.000 Äá»ng nói riêng có thá» khiến cho dân ngoại tá»nh á»· lại không?
Tôi nghÄ© cÆ¡m 2.000 Äá»ng là má»t mô hình hiá»u quả vì những ngÆ°á»i tá» chức Äã tÃnh toán kỹ: há» không cung cấp cả 3 bữa cÆ¡m trong má»t ngà y, cả 7 ngà y trong má»t tuần. Má»t tuần chá» có 3 bữa cÆ¡m 2.000 Äá»ng và o những ngà y nhất Äá»nh (nhÆ° thứ 2 – 4 – 6). Thà nh ra kẻ muá»n lợi dụng cÅ©ng khó có thá» lợi dụng Äược. Những bữa cÆ¡m nhÆ° thế giúp ngÆ°á»i nghèo cảm thấy ấm lòng và tin tÆ°á»ng hÆ¡n và o những Äiá»u tá»t Äẹp của cuá»c sá»ng, giúp há» thêm tinh thần và nghá» lá»±c Äá» sá»ng, Äá» là m viá»c.
Nói cÆ¡m 2.000 Äá»ng hay những hoạt Äá»ng từ thiá»n khác khiến ngÆ°á»i ngoại tá»nh á»· lại là không Äúng. Bá»i lẽ, dân ngoại tá»nh nhìn chung là những ngÆ°á»i có ý chÃ. Há» Äến thà nh phá» thÆ°á»ng là vá»i mục ÄÃch Äá» kiếm tiá»n gá»i vá» quê giúp gia Äình chứ không phải Äến vì bữa cÆ¡m 2.000 Äá»ng. Những quán cÆ¡m xã há»i nà y không là m thay Äá»i sá» lượng của dân nháºp cÆ°. TrÆ°á»c Äó, há» vẫn tìm và o thà nh phá» Äá» mÆ°u sinh. Hiá»n nay vẫn có rất nhiá»u ngÆ°á»i nháºp cÆ° không biết có những quán cÆ¡m Äược trợ giá trong thà nh phá».
Chuyên nghiá»p hóa hoạt Äá»ng từ thiá»n
Giáo sÆ° nháºn thấy hoạt Äá»ng từ thiá»n tại TP.HCM còn vÆ°á»ng phải khuyết Äiá»m nà o?
Tôi thấy bên cạnh những hoạt Äá»ng thiá»n nguyá»n rất có ý nghÄ©a, song cÅ©ng có má»t sá» nhá» lợi dụng danh nghÄ©a là m từ thiá»n Äá» mÆ°u lợi cho bản thân.
Và dụ, má»t ngÆ°á»i Äứng ra nấu má»t ná»i cháo từ thiá»n, sau Äó nhá» sinh viên tình nguyá»n mang và o bá»nh viá»n Äá» phát cho má»i ngÆ°á»i. Khi hoạt Äá»ng nà y lá»n mạnh thì sẽ có các mạnh thÆ°á»ng quân muá»n há» trợ, vì có nhiá»u ngÆ°á»i muá»n là m từ thiá»n nhÆ°ng do báºn viá»c nên không thá» tham gia trá»±c tiếp Äược. Trong trÆ°á»ng hợp nà y, không loại trừ khả nÄng ngÆ°á»i nháºn tiá»n Äóng góp của các mạnh thÆ°á»ng quân Äá» trá»±c tiếp Äứng ra là m từ thiá»n có thá» trục lợi. Thá»±c hÆ° thế nà o không rõ, cách là m nà y tạo nên những ngá» vá»±c không Äáng có. Viá»c Äóng góp âhòm công Äứcâ á» nhiá»u nÆ¡i cÅ©ng rÆ¡i và o tình trạng nhÆ° váºy.
Nhóm từ thiá»n Äến phát cháo cho ngÆ°á»i vô gia cÆ°
Váºy theo Giáo sÆ° là m thế nà o Äá» khắc phục tình trạng nà y?
Chúng ta nên chuyên nghiá»p hóa hoạt Äá»ng từ thiá»n. Cần có những quy chế và luáºt Äá»nh. Nhà nÆ°á»c cần ban hà nh những quy Äá»nh chặt chẽ Äá» bắt buá»c các tá» chức từ thiá»n phải minh bạch và công khai sá» tiá»n Äóng góp của các mạnh thÆ°á»ng quân cÅ©ng nhÆ° những khoản thu chi trong quá trình hoạt Äá»ng của mình.
Là m Äược nhÆ° váºy thì mạnh thÆ°á»ng quân và ngÆ°á»i dân má»i không nghi ngá». Chẳng hạn, khi bắt buá»c công khai tên và sá» tiá»n Äóng góp, nếu má»t mạnh thÆ°á»ng quân nà o không thấy tên há» xuất hiá»n Äúng vá»i sá» tiá»n Äã Äóng góp thì há» có thá» sẽ lên tiếng hoặc sau Äó sẽ không tiếp tục Äóng góp và o Äá»a chá» nà y nữa.
Äiá»u cuá»i cùng mà Giáo sÆ° muá»n chia sẻ vá» các hoạt Äá»ng từ thiá»n tại TP.HCM là gì?
Vá» cÆ¡ bản các hoạt Äá»ng từ thiá»n tại TP.HCM Äang Äi Äúng hÆ°á»ng. Những Äức tÃnh tá»t Äẹp của ngÆ°á»i Nam Bộ cần Äược duy trì, những phẩm chất tá»t Äẹp của con ngÆ°á»i cần Äược phát huy. Những mô hình nhÆ° âHiá»p sÄ© ÄÆ°á»ng phá»â xuất hiá»n á» Bình DÆ°Æ¡ng và TP.HCM (cÅ©ng là má»t dạng từ thiá»n â từ thiá»n bằng xÆ°Æ¡ng máu) cần Äược nhân rá»ng. Có rất nhiá»u mô hình từ thiá»n có ý nghÄ©a khác Äang nảy sinh và trá» thà nh phá» biến. Song cÅ©ng có thá» có những hoạt Äá»ng không Äúng hÆ°á»ng gây ảnh hÆ°á»ng xấu tá»i xã há»i. Vì váºy, cần có Nhà nÆ°á»c can thiá»p và Äá»nh hÆ°á»ng Äá» những hoạt Äá»ng thiá»n nguyá»n Äược khuyến khÃch nhiá»u hÆ¡n, Äược lan tá»a và thu hút nhiá»u ngÆ°á»i hÆ¡n cùng tham gia.
giai ma nguoi sai gon lam tu thien, nguoi sai gon lam tu thien, lam tu thien, nhom thien nguyen, tu thien, tu thien o tphcm, tu thien o ha noi, nhan hau, nhan duc, tuong than tuong ai, giup do nguoi ngheo, bao, tin nhanh, tin hot, tin tuc, vn
Tin tuc 24h | tin nhanh bong da | the thao | thoi trang, giai tri vn | bao online
Giải mã chuyá»n ngÆ°á»i Sà i Gòn là m từ thiá»n
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét