Giảng viên nghệ thuật lương không đủ sống vẫn bám trụ với nghề

Mức lương giảng dạy thấp không đủ tiền đi taxi nhưng những tên tuổi hàng đầu như Lan Anh, Lê Xuân Hảo, Tân Nhàn, Bùi Công Duy… vẫn không có ý định thôi việc.

Quyết định giã từ nghề giáo của Trọng Tấn tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam gây xôn xao dÆ° luận trong nhiều ngày qua. Má»™t cán bá»™ nhà trường cho biết Trọng Tấn thôi giảng dạy để tập trung chạy show. “LÆ°Æ¡ng giảng viên của Trọng Tấn tầm 4 triệu đồng, trong khi đó, má»™t show diá»…n của anh ấy ở Hà Ná»™i có giá dao Ä‘á»™ng 12-15 triệu đồng. Nếu Trọng Tấn Ä‘i chạy show tỉnh, giá má»™t chÆ°Æ¡ng trình có thể lên tá»›i 50 triệu đồng. NhÆ° vậy, thu nhập hát bên ngoài má»™t ngày của Trọng Tấn có thể bằng má»™t năm giảng dạy” – vị này bình luận.

Trọng Tấn đang là ca sĩ nhạc đỏ có mức cát-xê cao hàng đầu.

Lương giảng viên không đủ tiền đi taxi

Không chỉ Trọng Tấn mà nhiều nghệ sÄ© khác cÅ©ng Ä‘ang sống trong tình trạng thu nhập từ công việc chính là giảng dạy không đủ trang trải cuá»™c sống mà chủ yếu trông chờ vào tiền cát-xê biểu diá»…n. Phạm Thu Hà từng là giảng viên Đại học SÆ° phạm Nghệ thuật Trung Æ°Æ¡ng. Mức lÆ°Æ¡ng giọng ca Lụa trong năm đầu giảng dạy là 1,7 triệu đồng má»™t tháng. “Tính thêm cả thưởng thì tổng thu nhập má»™t tháng của tôi ở trường là hÆ¡n 2 triệu đồng, tiền taxi cho việc Ä‘i dạy thì đã hÆ¡n 3 triệu đồng” – Phạm Thu Hà chia sẻ.

Các giảng viên Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam có mức lương trung bình cao hơn tại Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương. Mức lương tháng của Tân Nhàn là 4,3 triệu đồng. Trong khi đó thu nhập một show của chị có thể gấp 5 lần mức lương này. Trưởng khoa Violin như Bùi Công Duy hưởng bậc lương 3.6 (khoảng 4 triệu đồng) dù cát-xê cho mỗi show biểu diễn trong và ngoài nước của tài năng nhạc cổ điển này lên tới hàng nghìn USD.

Nhiều nghệ sĩ khác như Lan Anh, Lê Anh Dũng từ lâu không quan tâm tới mức lương giảng viên thanh nhạc của mình. Lan Anh cho biết có khi cả năm chị mới xem đến tiền lương trong thẻ. Trong khi Lê Anh Dũng chia sẻ: “Lương giảng viên không đủ lo cho cuộc sống. Thu nhập chính của tôi là từ biểu diễn, một ngày chạy show thu nhập bằng nhiều tháng lương. Nhiều nghệ sĩ cũng giống tôi, sống chính bằng chạy show còn lương dạy chỉ là sự khích lệ mang ý nghĩ tinh thần nhiều hơn vật chất”.

Mức lÆ°Æ¡ng của Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân Ä‘á»™i hiện cao nhất trong số các trường nghệ thuật công lập. Lê Xuân Hảo cho biết, lÆ°Æ¡ng tháng hiện tại của anh ở mức 7,5 triệu đồng. Tuy nhiên, mức lÆ°Æ¡ng này cÅ©ng chÆ°a bằng trị giá má»™t show diá»…n trong ná»™i thành. “Nếu chạy show tỉnh thì cát-xê của chúng tôi sẽ ở mức gấp đôi hoặc gấp ba” – Giải nhất Sao Mai dòng nhạc thính phòng 2009 tiết lá»™.

Là giọng ca hàng đầu dòng nhạc thính phòng, Lan Anh mong muốn truyền lại kinh nghiệm của mình cho thế hệ đàn em.

Không bỏ việc vì đam mê truyền nghề

Tuy thu nhập thấp nhÆ°ng các nghệ sÄ© nổi danh làm giảng viên vẫn không có ý định bỏ việc. Lê Anh DÅ©ng chấp nhận làm giảng viên hợp đồng ở Học viện Âm nhạc Việt Nam mấy năm nay. Vợ chồng Tân Nhàn – Tuấn Anh được cha mẹ định hÆ°á»›ng từ khi má»›i lấy nhau rằng việc giảng dạy và biểu diá»…n đều đáng quý nhÆ° nhau. Trong khi Tân Nhàn dạy tại Học viện Âm nhạc Quốc gia thì chồng chị cÅ©ng miệt mài vá»›i việc đứng trên bục giảng Đại học SÆ° phạm Nghệ thuật Trung Æ°Æ¡ng. Lan Anh cho biết, chị mÆ¡ Æ°á»›c được làm giảng viên từ khi còn Ä‘ang ngồi trên ghế nhà trường. Phạm Thu Hà sau khi hoàn thành Luận văn Cao học tại Học viện Âm nhạc Quốc gia cÅ©ng mong muốn Ä‘i dạy trở lại. Vợ chồng Bùi Công Duy – Trinh HÆ°Æ¡ng về Việt Nam để được giảng dạy, thay vì chỉ được biểu diá»…n nếu ở lại Nga.

Hầu hết nghệ sÄ© khi được hỏi về lý do gắn bó vá»›i nghề giáo đều chia sẻ, họ làm việc không quan tâm tá»›i mức lÆ°Æ¡ng bổng hạn chế mà vì say mê vá»›i nghề, mÆ¡ Æ°á»›c được truyền đạt kiến thức tá»›i lá»›p đàn em kế cận. “Làm giảng viên và nghệ sÄ© trên sân khấu là hai công việc khác biệt nhÆ°ng lại bổ trợ cho nhau. Nghệ sÄ© biểu diá»…n có nhiều kinh nghiệm thá»±c tiá»…n để truyền cho học sinh và ngược lại, công việc giảng dạy giúp mình phát triển trong nghề nghiệp” – Lan Anh chia sẻ.

Lê Anh DÅ©ng quyết tâm ở lại trường giảng dạy vì thấy mình có được má»™t vị trí trong nghề, được mọi người tôn trọng và có môi trường rèn giÅ©a, phát triển sá»± nghiệp. Bùi Công Duy tâm sá»±, anh chÆ°a bao giờ nghÄ© tá»›i việc xin khỏi trường vì lÆ°Æ¡ng thấp. “Môi trường Học viện mang tá»›i những giá trị nhất định mà ở ngoài không có. Làm giảng viên không kiếm được nhiều tiền nhÆ°ng chúng tôi được làm nghề, giao lÆ°u vá»›i những người trình Ä‘á»™ cao, đó là những Ä‘iều mà không phải cứ bỏ tiền ra là có” – Bùi Công Duy bàn về lợi ích khi là má»™t giảng viên.

Vợ chồng Trinh HÆ°Æ¡ng – Bùi Công Duy đều Ä‘ang là giảng viên của Học viện Âm nhạc Quốc gia.

Cân bằng giữa giảng dạy và biểu diễn

Các nghệ sĩ sau khi ra trường, người trở thành nghệ sĩ tự do, người về các đoàn nghệ thuật, người ở lại trường giảng dạy. Với những giảng viên không có cơ hội đứng trên sân khấu, họ chọn cách tăng thu nhập cuộc sống bằng việc dạy tại gia hoặc viết sách. Những người may mắn vừa đi dạy vừa biểu diễn phải đảm bảo làm tốt được cả hai công việc. Theo Lan Anh, phải đặt trách nhiệm của một người thầy lên hàng đầu, nếu chương trình biểu diễn ảnh hưởng tới việc dạy thì cho học sinh học bù nhưng không bao giờ được làm mất buổi học của các em, không được để các em thiệt thòi. Tân Nhàn luôn cố gắng lên kế hoạch thật khoa học để không bị chồng chéo giữa lịch giảng dạy và biểu diễn. Tuy nhiên, cũng có lần chị phải hủy show, thậm chí đền tiền cho ông bầu vì lịch diễn rơi vào ngày thi của sinh viên.

Lê Xuân Hảo luôn cố gắng sắp xếp việc giảng dạy và biểu diá»…n để không bị hụt hẫng. “Quá chuyên tâm biểu diá»…n bỏ giảng dạy hoặc chuyên tâm giảng dạy mà lỡ mất việc biểu diá»…n đều không tốt. Quan trọng là ngôi trường người nghệ sÄ© Ä‘ang công tác phải biết tạo Ä‘iều kiện cho họ. Không thể yêu cầu nghệ sÄ© Ä‘i đúng giờ, đúng quy định vì vá»›i nghệ sÄ© quan trọng là hiệu quả công việc mang lại chứ không phải thời gian” – Lê Xuân Hảo tâm sá»±. Bùi Công Duy thì cho biết, tại Học viện Âm nhạc Quốc gia, các nghệ sÄ© có thể linh Ä‘á»™ng thời gian giảng dạy hoặc nhờ đồng nghiệp há»— trợ. Nếu Ä‘i lÆ°u diá»…n trên hai ngày má»›i phải báo cáo nhà trường.

Ngọc Trần

Giá»›i sao – VnExpress Giải trí RSS

Giảng viên nghệ thuật lương không đủ sống vẫn bám trụ với nghề